“Asturleonés” puei referissi a:
- Asturleonés (ó asturcántabru) é la jorma de nombrá-las variais astur y cántabra en conjuntu.
- “Asturleonés” é tamién una de las jormas de nombrar l’astur
- L’asturleonés refiersi tamién a las javlas españolas de l’astur, tamién llamás asturianu-leonés.
Cun asturleonés vamus referinus n’Iventia al tamién nombráu recientimenti asturcántabru, é izir, al grupu jormáu pur astur y cántabru (ó cántabru-estremeñu).
Esti grupu ya juei estudiáu cumu junidá des de los inicius de l’estuyu lingüísticu del “dialeutu leonés”, piru cul passar de los tiempus limitárunsi más a las variais del grupu astur, mui cumplejas y diferentis de las orientalis, más esparzías y assemejás al castillanu y polu tantu de minor interés pa los lingüistas.
Estas últimas jurun ejás cumu variais de tránsitu cul castillanu a comiencius de la democracia, jasta los intentus de recuperalus de nuéu cumu variais dialeutalis independientis pur parti d’associacionis y grupus de dejensa de las variais regionalis de Cantabria y Estremadura.
Hui úsansi las palavras ‘asturianu’, ‘leonés’, ‘asturianu-leonés’, ‘mirandés’, ‘astur-leonés’, ‘asturleonés’ ó ‘astur’ munchas vegás cumu sinónimas, anque pucu a pucu van esclareciéndussi cuála iz qué cosa.
N’Iventia, estus son los cunceutus que van emplegassi siempris qu’haiga dulda:
Asturleonés (ó asturcántabru): cunsideráu unitariu pur dalgunus y símplimenti paicíu pur dotrus, esti nombri refiersi al subgrupu romanci latinu jormáu polas variais astur y cántabru-estremeña.
- A) Astur: variedá romanci de l’asturleonés, derivá de la influyencia de los asturis sobri’l latín vulgar
- A.I) Asturianu-leonés: dialeutu de l’astur, javláu n’Asturias y ena región hestórica de León principalmente.
- A.I.a) Asturianu: asturianu-leonés d’Asturias
- A.I.b) Leonés: asturianu-leonés de León (León, Zamora, Salamanca)
- A.II) Mirandés: dialeutu de l’astur, javláu en Miranda del Dueru (Miranda l Douro), mui assemejáu al senabrés o asturianu-leonés ucidental meriyunal.
- A.I) Asturianu-leonés: dialeutu de l’astur, javláu n’Asturias y ena región hestórica de León principalmente.
- B) Cántabru ó Cántabru-estremeñu: variedá romanci de l’asturleonés, deriváu de la influyencia de los cántabrus sobri’l latín vulgar
- B.I) Cántabru: variedá de Cantabria
- B.II) Estremeñu: variedá d’Estremadura